کد مطلب:98 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:466
احکام تَخَلّی - (بول و غائط کردن)
مسأله 60 ـ واجب است انسان وقت تخلّی و مواقع دیگر، عورت خود را از كسانی كه مكلفند، اگرچه مثل خواهر و مادر و برادر با او محرم باشند، و همچنین از دیوانه ممیّز و بچه های ممیّز كه خوب و بد را می فهمند، بپوشاند، ولی زن و شوهر لازم نیست عورت خود را از یكدیگر بپوشانند.
مسأله 61 ـ لازم نیست با چیز مخصوصی عورت خود را بپوشاند، و اگر مثلاً با دست هم آن را بپوشاند، كافی است.
[27]
مسأله 62 ـ موقع تخلّی باید طرف جلوی بدن، مانند شكم و سینه رو به قبله یا پشت به قبله نباشد.
مسأله 63 ـ اگر موقع تخلّی طرف جلوی بدن رو به قبله یا پشت به قبله باشد ولی عورت را از قبله بگرداند كفایت نمی كند، و گر جلوی بدن رو به قبله یا پشت به قبله نباشد، احتیاط واجب آن است كه عورت را رو به قبله یا پشت به قبله ننماید.
مسأله 64 ـ در موقع تطهیر مخرج بول و غائط یا استبراء، رو به قبله یا پشت به قبله بودن اشكالی ندارد، ولی احتیاط مستحب است كه در این حال هم، رو به قبله یا پشت به قبله نباشد.
مسأله 65 ـ اگر برای آن كه نامحرم او را نبیند، مجبور شود رو به قبله یا پشت به قبله بنشیند، باید رو به قبله یا پشت به قبله بنشیند، و نیز اگر به علت دیگر ناچار باشد كه رو به قبله یا پشت به قبله بنشیند مانعی ندارد.
مسأله 66 ـ احتیاط واجب آن است كه بچه را در وقت تخلّی رو به قبله یا پشت به قبله ننشانند، ولی اگر خود بچه بنشیند، جلوگیری از آن واجب نیست.
مسأله 67 ـ در چهار جا تخلّی حرام است:
اوّل: در كوچه های بن بست در صورتی كه صاحبانش اجازه نداده باشند.
دوّم: در ملك كسی كه اجازه تخلّی نداده است.
سوّم: در جایی كه برای عده مخصوصی وقف شده است مثل بعضی از مدرسه ها.
چهارم: روی قبر مؤمنین در صورتی كه بی احترامی به آنان باشد.
مسأله 68 ـ مخرج بول با غیر آب پاك نمی شود و اگر بعد از برطرف شدن بول یك مرتبه بشویند كافی است، گرچه احتیاط مستحب آن است كه دو مرتبه شسته شود. ولی كسانی كه بولشان از غیر مجرای طبیعی می آید، باید دو مرتبه بشویند، خصوصاً اگر بیرون آمدن بول از آن مجرا غیرمتعارف باشد.
مسأله 69 ـ اگر مخرج غائط را با آب بشویند باید چیزی از غائط در آن باقی نماند، ولی باقی ماندن رنگ و بوی آن مانعی ندارد، و اگر در دفعه اول طوری شسته شود كه ذره ای از غائط در آن نماند، دوباره شستن لازم نیست.
مسأله 70 ـ هرگاه با سنگ و كلوخ و مانند اینها غائط را از مخرج برطرف كنند، اگرچه پاك شدنش محل تأمل است ولی نماز خواندن مانعی ندارد.
[28]
مسأله 71 ـ لازم نیست با سه سنگ یا سه قطعه پارچه مخرج را پاك كنند، بلكه با اطراف یك سنگ یا یك پارچه هم كافی است، ولی باید از سه دفعه كمتر نباشد، لیكن اگر مخرج را با استخوان و سرگین و یا چیزهایی كه احترام آنها لازم است، مانند كاغذی كه اسم خدا بر آن نوشته شده، پاك كند نمی تواند نماز بخواند.
مسأله 72 ـ در سه صورت، مخرج غائط فقط با آب پاك می شود:
اوّل: آن كه با غائط، نجاست دیگری مثل خون بیرون آمده باشد.
دوّم: آن كه نجاستی از خارج به مخرج غائط رسیده باشد.
سوّم: آن كه اطراف مخرج بیشتر از مقدار معمول آلوده شده باشد، و در غیر این سه صورت می شود مخرج را با آب شست و یا به دستوری كه بعداً گفته می شود با پارچه و سنگ و مانند اینها پاك كرد، اگرچه شستن با آب بهتر است.
مسأله 73 ـ اگر شك كند كه مخرج را تطهیر كرده یا نه، اگرچه همیشه بعد از بول یا غائط فوراً تطهیر می كرده، احتیاط واجب آن است كه تطهیر نماید.
مسأله 74 ـ اگر بعد از نماز شك كند كه قبل از نماز مخرج را تطهیر كرده یا نه، نمازی كه خوانده صحیح است، ولی برای نمازهای بعد باید تطهیر كند.
اِسْتِبْراء
مسأله 75 ـ استبراء عمل مستحبی است كه مردها بعد از بیرون آمدن بول انجام می دهند، و آن دارای اقسامی است، و بهترین آنها این است كه بعد از قطع شدن بول، اگر مخرج غائط نجس شده، اول آن را تطهیر كنند، بعد سه دفعه با انگشت میانه دست چپ از مخرج غائط تا بیخ آلت بكشند و بعد انگشت شست را روی آلت و انگشت پهلوی شست را زیر آن گذاشته و سه مرتبه تا ختنه گاه بكشند و پس از آن سه مرتبه سر آلت را فشار دهند.
مسأله 76 ـ آبی كه گاهی بعد از ملاعبه و بازی كردن از انسان خارج می شود و به آن مذی می گویند پاك است. و نیز آبی كه گاهی بعد از منی بیرون می آید و به آن وذی گفته می شود پاك است و امّا آبی كه گاهی بعد از بول بیرون می آید و به آن ودی می گویند، اگر بول به آن نرسیده باشد، پاك است. و چنانچه انسان بعد از بول استبراء كند و بعد آبی از او خارج شود و شك كند كه بول است یا یكی از اینها، پاك می باشد.
مسأله 77 ـ اگر انسان شك كند استبراء كرده یا نه، و رطوبتی از او بیرون آید
[29]
كه نداند پاك است یا نه، نجس می باشد. و چنانچه وضو گرفته باشد باطل می شود، ولی اگر شك كند استبرایی كه كرده درست بوده یا نه و رطوبتی از او بیرون آید كه نداند پاك است یا نه، پاك می باشد، وضو را هم باطل نمی كند.
مسأله 78 ـ كسی كه استبراء نكرده اگر به واسطه آن كه مدتی از بول كردن او گذشته، یقین كند بول در مجری نمانده است و رطوبتی ببیند و شك كند پاك است یا نه، آن رطوبت پاك می باشد، وضو را هم باطل نمی كند
مسأله 79 ـ اگر انسان بعد از بول استبراء كند و وضو بگیرد، چنانچه بعد از وضو رطوبتی ببیند كه بداند یا بول است یا منی، واجب است احتیاطاً غسل كند و وضو هم بگیرد. ولی اگر وضو نگرفته باشد فقط گرفتن وضو كافی است.
مسأله 80 ـ برای زن استبراء از بول نیست و اگر رطوبتی ببیند و شك كند پاك است یا نه، پاك می باشد، وضو و غسل او را هم باطل نمی كند.
مستحبات و مكروهات تخلّی
مسأله 81 ـ مستحب است در موقع تخلی جایی بنشیند كه كسی او را نبیند، و موقع وارد شدن به مكان تخلّی، اول پای چپ و موقع بیرون آمدن، اول پای راست را بگذارد. و همچنین مستحب است در حال تخلی سر را بپوشاند و سنگینی بدن را بر پای چپ بیندازد.
مسأله 82 ـ نشستن روبروی خورشید و ماه در موقع تخلّی مكروه است ولی اگر عورت خود را به وسیله ای بپوشاند مكروه نیست و نیز در موقع تخلّی، نشستن روبروی باد و در جادّه و خیابان و كوچه و دربِ خانه و زیر درختی كه میوه می دهد و چیز خوردن و توقف زیاد و تطهیر كردن با دست راست مكروه می باشد و همچنین است حرف زدن در حال تخّلی ولی اگر ناچار باشد یا ذكر خدا بگوید اشكال ندارد.
مسأله 83 ـ ایستاده بول كردن و بول كردن در زمین سخت و لانه جانوران و در آب خصوصاً آب راكد، مكروه است.
مسأله 84 ـ خودداری كردن از بول و غائط مكروه است و اگر ضرر برساند باید خودداری نكند.
مسأله 85 ـ مستحب است انسان پیش از نماز و پیش از خواب و پیش از جماع و بعد از بیرون آمدن منی، بول كند.
مسأله 61 ـ لازم نیست با چیز مخصوصی عورت خود را بپوشاند، و اگر مثلاً با دست هم آن را بپوشاند، كافی است.
[27]
مسأله 62 ـ موقع تخلّی باید طرف جلوی بدن، مانند شكم و سینه رو به قبله یا پشت به قبله نباشد.
مسأله 63 ـ اگر موقع تخلّی طرف جلوی بدن رو به قبله یا پشت به قبله باشد ولی عورت را از قبله بگرداند كفایت نمی كند، و گر جلوی بدن رو به قبله یا پشت به قبله نباشد، احتیاط واجب آن است كه عورت را رو به قبله یا پشت به قبله ننماید.
مسأله 64 ـ در موقع تطهیر مخرج بول و غائط یا استبراء، رو به قبله یا پشت به قبله بودن اشكالی ندارد، ولی احتیاط مستحب است كه در این حال هم، رو به قبله یا پشت به قبله نباشد.
مسأله 65 ـ اگر برای آن كه نامحرم او را نبیند، مجبور شود رو به قبله یا پشت به قبله بنشیند، باید رو به قبله یا پشت به قبله بنشیند، و نیز اگر به علت دیگر ناچار باشد كه رو به قبله یا پشت به قبله بنشیند مانعی ندارد.
مسأله 66 ـ احتیاط واجب آن است كه بچه را در وقت تخلّی رو به قبله یا پشت به قبله ننشانند، ولی اگر خود بچه بنشیند، جلوگیری از آن واجب نیست.
مسأله 67 ـ در چهار جا تخلّی حرام است:
اوّل: در كوچه های بن بست در صورتی كه صاحبانش اجازه نداده باشند.
دوّم: در ملك كسی كه اجازه تخلّی نداده است.
سوّم: در جایی كه برای عده مخصوصی وقف شده است مثل بعضی از مدرسه ها.
چهارم: روی قبر مؤمنین در صورتی كه بی احترامی به آنان باشد.
مسأله 68 ـ مخرج بول با غیر آب پاك نمی شود و اگر بعد از برطرف شدن بول یك مرتبه بشویند كافی است، گرچه احتیاط مستحب آن است كه دو مرتبه شسته شود. ولی كسانی كه بولشان از غیر مجرای طبیعی می آید، باید دو مرتبه بشویند، خصوصاً اگر بیرون آمدن بول از آن مجرا غیرمتعارف باشد.
مسأله 69 ـ اگر مخرج غائط را با آب بشویند باید چیزی از غائط در آن باقی نماند، ولی باقی ماندن رنگ و بوی آن مانعی ندارد، و اگر در دفعه اول طوری شسته شود كه ذره ای از غائط در آن نماند، دوباره شستن لازم نیست.
مسأله 70 ـ هرگاه با سنگ و كلوخ و مانند اینها غائط را از مخرج برطرف كنند، اگرچه پاك شدنش محل تأمل است ولی نماز خواندن مانعی ندارد.
[28]
مسأله 71 ـ لازم نیست با سه سنگ یا سه قطعه پارچه مخرج را پاك كنند، بلكه با اطراف یك سنگ یا یك پارچه هم كافی است، ولی باید از سه دفعه كمتر نباشد، لیكن اگر مخرج را با استخوان و سرگین و یا چیزهایی كه احترام آنها لازم است، مانند كاغذی كه اسم خدا بر آن نوشته شده، پاك كند نمی تواند نماز بخواند.
مسأله 72 ـ در سه صورت، مخرج غائط فقط با آب پاك می شود:
اوّل: آن كه با غائط، نجاست دیگری مثل خون بیرون آمده باشد.
دوّم: آن كه نجاستی از خارج به مخرج غائط رسیده باشد.
سوّم: آن كه اطراف مخرج بیشتر از مقدار معمول آلوده شده باشد، و در غیر این سه صورت می شود مخرج را با آب شست و یا به دستوری كه بعداً گفته می شود با پارچه و سنگ و مانند اینها پاك كرد، اگرچه شستن با آب بهتر است.
مسأله 73 ـ اگر شك كند كه مخرج را تطهیر كرده یا نه، اگرچه همیشه بعد از بول یا غائط فوراً تطهیر می كرده، احتیاط واجب آن است كه تطهیر نماید.
مسأله 74 ـ اگر بعد از نماز شك كند كه قبل از نماز مخرج را تطهیر كرده یا نه، نمازی كه خوانده صحیح است، ولی برای نمازهای بعد باید تطهیر كند.
اِسْتِبْراء
مسأله 75 ـ استبراء عمل مستحبی است كه مردها بعد از بیرون آمدن بول انجام می دهند، و آن دارای اقسامی است، و بهترین آنها این است كه بعد از قطع شدن بول، اگر مخرج غائط نجس شده، اول آن را تطهیر كنند، بعد سه دفعه با انگشت میانه دست چپ از مخرج غائط تا بیخ آلت بكشند و بعد انگشت شست را روی آلت و انگشت پهلوی شست را زیر آن گذاشته و سه مرتبه تا ختنه گاه بكشند و پس از آن سه مرتبه سر آلت را فشار دهند.
مسأله 76 ـ آبی كه گاهی بعد از ملاعبه و بازی كردن از انسان خارج می شود و به آن مذی می گویند پاك است. و نیز آبی كه گاهی بعد از منی بیرون می آید و به آن وذی گفته می شود پاك است و امّا آبی كه گاهی بعد از بول بیرون می آید و به آن ودی می گویند، اگر بول به آن نرسیده باشد، پاك است. و چنانچه انسان بعد از بول استبراء كند و بعد آبی از او خارج شود و شك كند كه بول است یا یكی از اینها، پاك می باشد.
مسأله 77 ـ اگر انسان شك كند استبراء كرده یا نه، و رطوبتی از او بیرون آید
[29]
كه نداند پاك است یا نه، نجس می باشد. و چنانچه وضو گرفته باشد باطل می شود، ولی اگر شك كند استبرایی كه كرده درست بوده یا نه و رطوبتی از او بیرون آید كه نداند پاك است یا نه، پاك می باشد، وضو را هم باطل نمی كند.
مسأله 78 ـ كسی كه استبراء نكرده اگر به واسطه آن كه مدتی از بول كردن او گذشته، یقین كند بول در مجری نمانده است و رطوبتی ببیند و شك كند پاك است یا نه، آن رطوبت پاك می باشد، وضو را هم باطل نمی كند
مسأله 79 ـ اگر انسان بعد از بول استبراء كند و وضو بگیرد، چنانچه بعد از وضو رطوبتی ببیند كه بداند یا بول است یا منی، واجب است احتیاطاً غسل كند و وضو هم بگیرد. ولی اگر وضو نگرفته باشد فقط گرفتن وضو كافی است.
مسأله 80 ـ برای زن استبراء از بول نیست و اگر رطوبتی ببیند و شك كند پاك است یا نه، پاك می باشد، وضو و غسل او را هم باطل نمی كند.
مستحبات و مكروهات تخلّی
مسأله 81 ـ مستحب است در موقع تخلی جایی بنشیند كه كسی او را نبیند، و موقع وارد شدن به مكان تخلّی، اول پای چپ و موقع بیرون آمدن، اول پای راست را بگذارد. و همچنین مستحب است در حال تخلی سر را بپوشاند و سنگینی بدن را بر پای چپ بیندازد.
مسأله 82 ـ نشستن روبروی خورشید و ماه در موقع تخلّی مكروه است ولی اگر عورت خود را به وسیله ای بپوشاند مكروه نیست و نیز در موقع تخلّی، نشستن روبروی باد و در جادّه و خیابان و كوچه و دربِ خانه و زیر درختی كه میوه می دهد و چیز خوردن و توقف زیاد و تطهیر كردن با دست راست مكروه می باشد و همچنین است حرف زدن در حال تخّلی ولی اگر ناچار باشد یا ذكر خدا بگوید اشكال ندارد.
مسأله 83 ـ ایستاده بول كردن و بول كردن در زمین سخت و لانه جانوران و در آب خصوصاً آب راكد، مكروه است.
مسأله 84 ـ خودداری كردن از بول و غائط مكروه است و اگر ضرر برساند باید خودداری نكند.
مسأله 85 ـ مستحب است انسان پیش از نماز و پیش از خواب و پیش از جماع و بعد از بیرون آمدن منی، بول كند.